Wyrastające znikąd potężne skały od wieków fascynują ludzi, którzy nadają im nazwy, tworzą o nich legendy, a nawet czczą. Jedno z takich miejsc możesz znaleźć na Pogórzu Wiśnickim, to malowniczy pomnik przyrody nieożywionej Kamienie Brodzińskiego. Znajduje się on niedaleko drogi łączącej Muchówkę z Lipnicą Murowaną. To świetne miejsce na lekki niedzielny spacer po lesie.
Wycieczka na Kamienie Brodzińskiego spodoba się nie tylko fanom geologii, jesienią powinna zadowolić także fanów borówek, które w ogromnej ilości porastają tutejszy las. Poprowadzona do form skałkowych ścieżka przyrodniczo-turystyczna przybliża postać Kazimierza Brodzińskiego, zagadnienia geologiczne i przyrodnicze. Czas przejścia całości ścieżki, wraz z podziwianiem miejsca, zajmuje nie więcej niż 40 minut.
O czym przeczytasz we wpisie:
- Ścieżka przyrodniczo-turystyczna Kamienie Brodzińskiego
- Pomnik przyrody Kamienie Brodzińskiego
- Kamienie Brodzińskiego – nieco geologii
- Kazimierz Brodziński – jaki jest jego związek ze skałkami?
- Rezerwat Kamienie Brodzińskiego – czy można z psem?
- Kamienie Brodzińskiego – parking, szlak, informacje praktyczne
- Co warto zwiedzić w pobliżu Kamieni Brodzińskiego?
Ścieżka przyrodniczo-turystyczna Kamienie Brodzińskiego
Urocze skałki nazwane Kamieniami Brodzińskiego znajdziesz w szczytowej części wzgórza Paprotna (438 m n.p.m), które wznosi się między Rajbrotem i Lipnicą Murowaną. Najbardziej okazały jest Wielki Kamień w postaci baszty o wysokości 11 m, przy nim jest platforma skalna o wysokości 4 m. Jednak najciekawsze są tutaj trzy grzyby skalne, które rozdzielone są wąskimi korytarzami – utworzona między dwoma z nich brama to wyjątkowo malownicze miejsce. Można tutaj przez chwilę poczuć się jak w Błędnych Skałach w Górach Stołowych.
Poprowadzono tutaj ścieżkę przyrodniczo-dydaktyczną, która zaczyna się i kończy przy drodze krajowej nr 966, przy hotelu i gospodzie „Pod Kamieniem”. Są tu ławki i kosze na śmieci, a także tablice, które przybliżają zagadnienia związane z lasem, porostami, a także geologią miejsca.
Ciekawostka: Skałki niedaleko Lipnicy Murowanej były miejscem, które odwiedzał nie tylko Kazimierz Brodziński. W czasach zaborów zbierała się pod nimi miejscowa ludność, podczas świąt religijnych śpiewano tu pieśni patriotyczne.
Pomnik przyrody Kamienie Brodzińskiego
Skałki postanowiono otoczyć ochroną już w latach 30. XX w., dlatego w 1938 r. teren na Paprotnej zakupiło Polskie Towarzystwo Tatrzańskie i wtedy pojawiła się obecna nazwa geologicznej ciekawostki, w tym samym roku utworzono tutaj rezerwat. Po II wojnie światowej były plany, aby ponownie otoczyć skałki ochroną w postaci rezerwatu, lecz nie udało się go utworzyć. 26.02.1962 r. ostańce uznano za pomnik przyrody.
Kamienie Brodzińskiego – nieco geologii
Przyglądając się z bliska formacjom skalnym, można wypatrzeć pasma, które są gładsze lub bardziej chropowate – wyraźnie wydać, że są tutaj zlepieńce z wyróżniającymi się większymi ziarnami kwarcu. Uwagę przykuwają też bajeczne kolory od jasnego beżu, poprzez głęboką czerwień, aż po czerń. W wielu miejscach można wypatrzeć żelaziste skorupy, mają one głęboko rudy kolor, niemal czarny.
Poza tym jest tutaj bogactwo form wietrzeniowych w postaci różnego rodzaju pustek. Są tu struktury przypominające nieco komórki w tkance organicznej, czyli maleńkie, owalne zagłębienia, które odgraniczone są od siebie szkieletowymi ściankami – to tzw. struktury komórkowe. Takie ciekawostki można znaleźć także w skałkach na Diabelskim Kamieniu w Szyku.
W bramie między skalnymi grzybami, poza wymienionymi już wyżej skorupami żelazistymi, można wypatrzeć urocze struktury arkadowe, czyli ułożone liniowo jamki, które są oddzielone od siebie kolumienkami. Przypominają nieco renesansowe arkady takich zabytków jak zamki na Wawelu, w Brzegu, czy Baranowie Sandomierskim.
Ostańce wierzchowinowe powstały tutaj ok. 65 milionów lat temu, można znaleźć tutaj więcej skałek, lecz Kamienie Brodzińskiego są najokazalsze z nich.
Kazimierz Brodziński – jaki jest jego związek ze skałkami?
Nazwa skałek nie jest przypadkowa. Kazimierz Brodziński urodził się w Królówce, która oddalona jest ok. 10 minut jazdy samochodem od pomnika przyrody, w linii prostej są to ok. 4 km. Jednak jeszcze jak był mały, rodzina przeprowadziła się do Lipnicy.
Brodziński uczęszczał do pierwszych klas w Lipnicy Murowanej, następnie do szkoły w Tarnowie, później w Krakowie, z którego po śmierci ojca wrócił na pewien czas na wieś. Udało mu się zamieszkać na strychu w nowym domu macochy w Rajbrocie (niecałe 4 km w linii prostej dzielą skałki od centrum miejscowości), gdzie znalazł dokumenty po swoim ojcu, a wśród nich wiersze, które stały się dla niego inspiracją. Wyciął z tych papierów czyste fragmenty kartek i zszył z nich zeszyt, z którym chodził w pole i ukrywał się w lesie (podobno tym z wychodniami), aby składać rymy. Tak nauczył się tworzyć poezję. Wszystko to można wyczytać we „Wspomnieniach mojej młodości” Kazimierza Brodzińskiego.
Rezerwat Kamienie Brodzińskiego – czy można z psem?
Jeśli zastanawiasz się, czy rezerwat Kamienie Brodzińskiego jest udostępniony dla psów, to odpowiadam, że tak, ponieważ prawnie miejsce to nie jest rezerwatem – jest pomnikiem przyrody nieożywionej. Jednak warto weryfikować informacje, gdyż często można spotkać się z tym mylnym określeniem, również trzeba pamiętać, że może się to kiedyś zmienić i zostanie zmieniony typ ochrony.
Kamienie Brodzińskiego – parking, szlak, informacje praktyczne
- Wejście na ścieżkę przyrodniczo-turystyczną Kamienie Brodzińskiego znajduje się przy drodze krajowej nr 966 łączącej Muchówkę i Lipnicę Murowaną, przy hotelu i gospodzie „Pod Kamieniem”.
- Parking znajduje się przy hotelu i gospodzie „Pod Kamieniem”, pod współrzędnymi: 49.85247, 20.47885
- Wstęp jest bezpłatny, teren nieogrodzony, dostępny 24/7.
- Obok pomnika przyrody Kamienie Brodzińskiego przebiega niebieski szlak turystyczny, którym można przejść z Tymbarku do Bochni, po drodze można zobaczyć inne ciekawe miejsca wieżę widokową na Kamionnej i rezerwat Kamień Grzyb w Połomie Dużym.
- Kamienie Brodzińskiego są jednym z punktów Małopolskiego Szlaku Geoturystycznego.
Co warto zwiedzić w pobliżu Kamieni Brodzińskiego?
- Zabytkowy kościół drewniany i spichlerz w Rajbrocie, które są na liście Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce.
- W Iwkowej – wieża widokowa na Szpilówce i kapliczka św. Urbana, do których poprowadzone są oznakowane przez gminę ścieżki.
- Lipnica Murowana z kościołem św. Leonarda, który wpisany jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W miasteczku na Wielkanoc urządzany jest konkurs palm.
Kamienie Brodzińskiego koło Lipnicy Murowanej – współrzędne GPS: 49.84824, 20.47873
