Przełom Białki pod Krempachami. Poznaj genialny punkt widokowy z panoramą Tatr

Podobno Białka to jedna z najczystszych rzek w Polsce, do tego jej wody są bardzo zimne, dlatego w gorące, letnie weekendy jej brzegi stają się popularnym miejscem wypoczynku na łonie natury. Najurokliwszym zakątkiem nad tą rzeką jest rezerwat przyrody Przełom Białki pod Krempachami, gdzie woda przepływa między skalnymi wrotami utworzonymi przez skały Kramnica i Obłazowa. Przy dobrej pogodzie widać stąd Tatry!

Rezerwat Przełom Białki pod Krempachami to popularne turystycznie miejsce, w którym nie tylko zobaczysz geologiczne ciekawostki, w letnie upały możesz tutaj ochłodzić się w rzece. Przy dobrej pogodzie z Obłazowej widać Tatry, widok jest cudowny! Poza fajną panoramą i rzeką przecinającą skały, zobaczysz tutaj jaskinię, w której odkryto najstarszy na świecie bumerang, to w niej miał swoją bazę filmowy Janosik.

Przełom Białki pod Krempachami

Dawno, dawno temu rzeka Białka napotkała na swojej drodze masyw skalny, tak długo napierała na niego, aż wreszcie udało się jej go przeciąć na dwie części i tak powstał malowniczy przełom Białki. Rzeka przepływa tutaj między skałkami Kramnica (688 m n.p.m.) po prawej stronie i Obłazowa (670 m n.p.m.) po lewej stronie, to one niegdyś stanowiły ten wspomniany przeze mnie jeden masyw.

To nie koniec ciekawostek geologicznych tego miejsca – zwróć uwagę na rodzaj skał budujących okolicę – potężna ściana skalna Kramnicy zbudowana jest z wapienia, oczywiście Obłazowa także, lecz w korycie rzeki leżą granitowe otoczaki, masz pomysł, skąd się tu wzięły? Ja na to nie wpadłam, dopiero musiałam doczytać, że zostały tutaj przyniesione z Tatr. Jest tu także nieco roślin alpejskich, które stamtąd przetransportowała woda, a te uznały, że warunki na skałkach są idealne, aby się tutaj osiedlić.

Skałki Kramnica i Obłazowa

Wysoka na kilkadziesiąt metrów ściana skalna Kramnicy jest według mnie najciekawszym elementem przełomu Białki, to pod nią przepływa wartko rzeka – w zależności od roku, w jakim zwiedza się to miejsce, płynie ona bezpośrednio przy ścianie albo jest od niej oddzielona pasem naniesionych otoczaków. Obłazowa nie robi aż takiego wrażenia, ponieważ jest odsunięta od wody, a jej pionowa ściana jest zasłonięta przez drzewa. Jednak to od niej zaczyna się zwiedzanie rezerwatu i to na nią można się wspiąć, aby podziwiać widoki, dlatego jest ona atrakcyjniejsza turystycznie.

 Ciekawostka: Z Obłazowej na północnym-wschodzie można dostrzec Cisową Skałę i obok niej Grzebieniową Skałkę, które wchodzą w skład tzw. Skalic Nowotarskich (ich zdjęcie znajdziesz poniżej przy opisie panoramy). Oddalone są one o niecałe 2 km od przełomu Białki. Roślinność Cisowej Skały jest równie wyjątkowa, co skał przy rzece, rośnie tutaj 20 gatunków roślin górskich, w tym 6 roślin alpejskich, a powodem tego jest dawny bieg rzeki Białki, która płynęła obok tejże skały. Niesamowite! Prawda?

Panorama Tatr z Obłazowej

Na Obłazową w przełomie Białki można wejść od strony południowo-zachodniej, w to miejsce wyprowadza ścieżka z jednego z parkingów, jest tutaj bardzo stromo i osoby niewprawione w chodzeniu po skałkach raczej będą miały trudność w zdobyciu szczytu, dlatego polecam inną trasę. Od północnego-zachodu stoki Obłazowej opadają łagodnie i są porośnięte lasem, jest tutaj poprowadzona ścieżka na szczyt, z którego roztacza się ładna panorama – można stąd dojrzeć Cisową Skałę i obok niej Grzebieniową Skałkę. Można też obejrzeć stąd Przełom Białki w całej okazałości, a przy dobrych warunkach pogodowych cudnie prezentują się stąd Tatry. Załączam zdjęcia z 2016 roku, gdy dopisała mi tutaj aura i z 2025, gdy Tatry skrywały się za chmurami, jest różnica.

W oddali widoczna Cisowa Skała

Najstarsze ślady bytności człowieka w Pieninach

Zbudowane głównie z wapieni skały w przełomie Białki kryją w sobie jaskinie – w Obłazowej udokumentowane są trzy: Jaskinia Obłazowa (nazywana również Jaskinią Janosika), Schronisko w Obłazowej i Schronisko w Obłazowej II. W pierwszej z wymienionych prowadzone były badania archeologiczne, odnaleziono tutaj najstarsze ślady bytności człowieka w Pieninach, datowane są w okresie od środkowego do górnego paleolitu aż po średniowiecze. Na szczycie Obłazowej odnaleziono ślady ognisk sobótkowych, czyli tych palonych w Noc Kupały. Dawniej można było wejść do jaskini i obejrzeć ją od środka, nie jest duża, poniżej zobaczysz ją na zdjęciach z moich wcześniejszych wycieczek i współcześnie, w 2025 roku nie dało się już wejść do środka, oba wejścia obecnie zamknięte są kratami.

W Kramnicy również odnaleziono jaskinie: Przepływy w Kramnicy, Schronisko Wodne pod Kramnicą, Schronisko w Kramnicy i Długa Skała, lecz tutaj nic nie wiadomo o bytności ludzkiej w dawnych wiekach.

Jaskinia Obłazowa zanim zamontowano kraty zabepieczające miejsce

Jaskinia Obłazowa zanim zamontowano kraty zabepieczające miejsce

Jaskinia Obłazowa zanim zamontowano kraty zabepieczające miejsce

Jaskinia Obłazowa zanim zamontowano kraty zabepieczające miejsce

Jaskinia Obłazowa zanim zamontowano kraty zabepieczające miejsce

Najstarszy bumerang na świecie

Prowadzone w Jaskini Obłazowej badania archeologiczne okazały się przełomowe, odnaleziono tutaj m.in. szczątki takich zwierząt jak nosorożec włochaty, lew jaskiniowy, renifer i hiena jaskiniowa, ale to nie jest najważniejsze odkrycie. W Jaskini Obłazowej znaleziono najstarszy bumerang na świecie, którego wiek szacuje się na około 30-40 tysięcy lat, wykonany został z ciosu mamuta. Bumerang ma 71 cm długości, waży 800 gramów, co ciekawe, nie wracał on po rzuceniu, możliwe, że używany był jedynie jako przedmiot kultu.

Rezerwat Przełom Białki pod Krempachami

Potrzeba ochrony przełomu Białki została dostrzeżona już dosyć wcześnie, gdyż już w 1931 roku utworzono tutaj rezerwat przyrody, który w 1959 roku potwierdzono statusem prawnym. Ciekawostką tutaj jest, że rezerwat obejmuje dwa mezoregiony geograficzne: Pieniny Spiskie i Kotlinę Orawsko-Nowotarską, a rzeka Białka jest granicą między nimi.

Zwiedzając przełom Białki, zwraca się głównie uwagę na rzekę, która podmywa ściany skalne oraz otoczaki w jej dnie, a jednak rezerwat powstał w celu ochrony nie tylko przyrody nieożywionej, warto zwrócić tutaj uwagę na florę. Zwiedzałam to miejsce kilkukrotnie i polecam udać się tutaj o różnych porach roku, na początku lipca wypatrzysz na skałach i porastających je łąkach przepiękne kwiaty lilii bulwkowatej, są one pod ochroną, więc nie zrywaj ich! A tak poza tym występuje tutaj 105 gatunków roślin wapieniolubnych, a wśród nich aż 10 gatunków alpejskich.

Lilia bulwkowata w rezerwacie Przełom Białki pod Krempachami

Wspinaczka w rezerwacie Przełom Białki

Obłazowa i Kramnica to skały z wytyczonymi licznymi drogami wspinaczkowymi, lecz RDOŚ w Krakowie objęło ten teren zakazem wspinaczki (takie informacje znalazłam w dokumentach z 2016 roku i wygląda na to, że od tego czasu nic nie zmieniło się w tej materii). Jednak można tutaj spotkać wspinaczy, zarówno w 2016, jak i w 2025 roku odnotowałam ich obecność na Obłazowej i Kramnicy.

Filmowa skała niedaleko Czorsztyna

Malowniczy przełom Białki stał się scenografią do kilku filmów, najbardziej znanym jest Janosik, lecz to nie jedyne dzieło polskiej kinematografii, jakie tutaj powstało. Kręcono tutaj także sceny do takich filmów jak Trzecia granica oraz Karol. Człowiek, który został papieżem. Powracam do Janosika, bo on najbardziej zapisał się w historii tutejszych skałek, ponieważ wspomniana przeze mnie wyżej Jaskinia Obłazowa służyła w filmie zbójom, to w tym miejscu mieli oni swoją bazę i z tego też powodu nazywana ona bywa Jaskinią Janosika.

Przełom Białki – parking, informacje praktyczne

• Samochód można zaparkować na płatnym parkingu pod Obłazową Skałką: 49.428611, 20.124303 lub na położonym nieco dalej również płatnym parkingu (dawniej oba były bezpłatne), z którego jest około 5 minut spaceru do przełomu Białki: 49.432036, 20.129459. W tygodniu i poza sezonem opłaty mogą nie być pobierane, lecz w sezonie w weekendy trzeba liczyć się z opłatą całodzienną.
• Spacer z parkingów do miejsca przełomu zajmuje około 5 minut. Zwiedzanie całego rezerwatu można zamknąć w 1-1,5 h, w zależności od tego, czy jedynie zrobi się spacer do przełomu i dookoła Obłazowej, czy jeszcze wdrapie na jej szczyt lub spędzi więcej czasu nad wodą.
• Wstęp na teren rezerwatu jest bezpłatny, rezerwat jest dostępny do zwiedzania 24/7.
• Ze względu na to, że miejsce jest rezerwatem przyrody, nie można wybrać się tutaj z psem.
• Obok rezerwatu Przełom Białki, przy Obłazowej Skałce przebiega niebieski szlak turystyczny z Kacwina przez Trybsz (w którym warto obejrzeć kościół drewniany) do Dębna i dalej.
• Rezerwat Przełom Białki pod Krempachami oddalony jest od centrum Zakopanego o ok. 30 minut jazdy samochodem (27 km); od Nowego Targu o 16 minut (13,5 km); od Niedzicy o 22 minuty (20 km); od Białki Tatrzańskiej 7 minut (7,5 km). Z centrum Krakowa przy sprzyjających wiatrach dojedziesz tutaj w 1 h 20 min (101 km).

Przełom Białki – współrzędne GPS: 49.429042, 20.128643