Bieszczady to nie tylko góry i cerkwie, można trafić na filmową ciekawostkę, która góruje nad Wielką Pętlą Bieszczadzką. Nieruchomość jest imponująca, są tu nawet wieżyczki obsadzone wojami, a przed nimi stoją machiny oblężnicze. Szczęka mi opadła na widok kresowej stanicy rycerskiej w Chreptiowie, więc tym razem o niej słów kilka.
Pod koniec lat 60. XX wieku wzgórze Chodak nad Lutowiskami zostało zabudowane, po tej historii nie pozostał żaden naoczny ślad w terenie, lecz zostało to udokumentowane w filmie Jerzego Hoffmana pt. „Pan Wołodyjowski”. Zbudowano tutaj makietę filmową – kresową stanicę rycerską z wielką bramą, za którą kryli się wojacy.
Stanica kresowa w Bieszczadach
Filmowa adaptacja dzieła Henryka Sienkiewicza pt. „Pan Wołodyjowski” przeszła do historii polskiej kinematografii. Niektóre sceny kręcono w Bieszczadach i tak oto w miejscowości Chmiel wybudowano Raszków, a nad Lutowiskami powstała potężna stanica kresowa Chreptiów. Co ciekawe, makieta filmowa stała na wzgórzu Chodak jeszcze kilka lat po nakręceniu filmu, lecz ostatecznie ją rozebrano, a szkoda, gdyż mogła być nie lada atrakcją na Podkarpackim Szlaku Filmowym. Obecnie podziwiać można drogę filmowców, którą ekipa dojeżdżała na plan i nową stanicę kresową Chreptiów, którą prywatny inwestor postawił niedaleko pierwotnej lokalizacji – budynki i teren wokoło naprawdę zrobiły na mnie spore wrażenie.
Współczesna Stanica Kresowa Chreptiów
Potężne budynki stylizowane na kresową stanicę podobną nieco do tej z „Pana Wołodyjowskiego” Jerzego Hoffmanna można wypatrzeć podczas objazdówki Wielką Pętlą Bieszczadzką, którą polecam, gdyż można podczas takiej wycieczki m.in. zobaczyć wiele zabytkowych cerkwi. Współczesna Stanica Kresowa Chreptiów jest hotelem, znajduje się poniżej punktu widokowego w Parku Gwiezdnego Nieba w Lutowiskach.
Stanica Kresowa Chreptiów w Bieszczadach składa się z kilku połączonych ze sobą budynków, które są wykończone drewnem, dodam, że jest tu także pokaźna część podziemna. Wszystko stylizowane jest na budowlę obronną, więc wypatrzeć można wieżyczki obserwacyjne, kuszników, wieżyczki ostrzegawcze, jest tu nawet balista! Jeśli będziesz mieć możliwość zatrzymania się tutaj, szczerze polecam, jest tu także restauracja, lecz nie dane mi było zobaczyć wnętrza, ani spróbować potraw.
Stanica Kresowa Chreptiów istniała naprawdę!
A teraz ciekawostka, że Henryk Sienkiewicz nie zmyślił sobie Chreptiowa i stanica kresowa w Bieszczadach kiedyś istniała naprawdę, lecz z dala od obecnych granic Polski. Historyczna twierdza znajdowała się na granicy ówczesnej Rzeczypospolitej i Mołdawii. Stacjonowało w niej prawdopodobnie 500-600 żołnierzy, którzy wraz z czeladzią stanowili około tysięczną załogę złożoną z Polaków, Rusinów, Tatarów i Niemców. Latem 1672 r. literacki Pan Wołodyjowski został odwołany do zagrożonego najazdem tureckim Kamieńca, a wtedy Turcy spalili opuszczoną stanicę w Chreptiowie. Do dzisiaj można zobaczyć resztki wałów w miejscu, w którym stała oryginalna stanica kresowa, to podobno doskonała pozycja obronna ze świetnym widokiem. W centrum wałów stoi prawosławny krzyż, na którym jest tabliczka o tym, że miejsce to zabytek archeologiczny – osada.
Można o tym posłuchać w interesującej audycji Polskiego Radia „Kresowa stanica. Historia i legenda. Szlakiem rezydencji i warowni” z 26.10.2018 roku.
Stanica Kresowa Chreptiów w Bieszczadach – parking, informacje praktyczne
- Współczesna Stanica Kresowa Chreptiów znajduje się przy drodze krajowej nr 896 na odcinku między Lutowiskami a Czarną Górą, droga ta nazywana jest Wielką Pętlą Bieszczadzką.
- Parking jest przed budynkiem, który jest hotelem, można także zaparkować na parkingu punktu widokowego Parku Gwiezdnego Nieba w Lutowiskach, który znajduje się powyżej Stanicy Kresowej Chreptiów i zejść do atrakcji.
- Z punktu widokowego Parku Gwiezdnego Nieba w Lutowiskach rozpościera się całkiem ładna panorama.
Stanica kresowa Chreptiów – współrzędne GPS: 49.263383, 22.683381
