Najlepszym miejscem na podziwianie Bieszczad są połoniny, lecz jeśli nie możesz wyjść wysoko w góry, wybierz się na wycieczkę samochodową Wielką Pętlą Bieszczadzką w okolice Lutowisk. Znajdziesz tu miejsce nazwane Punkt widokowy w Parku Gwiezdnego Nieba, roztacza się stąd ładna panorama.
Bieszczady to jedno z najciemniejszych miejsc w Polsce, a to wszystko dzięki temu, że jest to obszar słabo zaludniony. Badania nad zanieczyszczeniem środowiska naturalnego dowiodły, że sztuczne światło jest jednym z poważniejszych problemów współczesnego świata. W celu ochrony stref ciemnych podjęto pewne działania i tak oto w 1999 roku w rezerwacie Torrance Barrens w Kanadzie powstał pierwszy park gwiezdnego nieba. Kilkanaście lat później podjęto podobną inicjatywę w Bieszczadach – pierwszy park gwiezdnego nieba w Polsce utworzono 8 marca 2013 roku w Lutowiskach.
Punkt widokowy w Lutowiskach
Przy drodze 896 łączącej Ustrzyki Górne z Ustrzykami Dolnymi, na odcinku na północ od Lutowisk, można wypatrzeć pokaźny parking ulokowany po lewej stronie szosy, na górze Kaczmarewka (723 m n.p.m.), tuż za Stanicą Kresową Chreptiów. Znajduje się tutaj Punkt widokowy w Parku Gwiezdnego Nieba, który w nocy pozwala dojrzeć gwiazdy, a w dzień nasycić oczy panoramą Bieszczad. Znajdziesz tutaj tablicę z opisem widoku, a także tablicę z opisem atrakcji turystycznych obszaru między Lutowiskami a Ustrzykami Górnymi, aż po trójstyk granic.
Można stąd wypatrzeć Tarnicę, Szeroki Wierch, Krzemień, Bukowe Berdo, Kopę Bukowską, Halicz, Czeresznię, Czereszenkę, Czermchę, Trochanie oraz szczyty po stronie ukraińskiej, jak Starostyna i Pikuj. Niestety w kluczowym miejscu panoramy widocznej spod tablicy urosły już dość pokaźne drzewa, więc w sezonie zielonym, niestety mocno ograniczą widok.
Park Gwiezdnego Nieba w Bieszczadach
W nocy panorama Bieszczad znika w ciemności, a wtedy punkt widokowy w Lutowiskach staje się sceną do podziwiania gwiazd. Takie miejsca są szczególnie ważne dla obserwacji astronomicznych, lecz nie tylko, są również cenne dla ochrony fauny i flory, dla której brak światła jest potrzebny do rozwoju.
Park Gwiezdnego Nieba w Bieszczadach chroni 113 846,41 ha, obejmuje obszar Bieszczadzkiego Parku Narodowego oraz dwóch parków krajobrazowych: Ciśniańsko-Wetlińskiego i Doliny Sanu. Co za tym idzie, ciemne niebo jest dostępne do obserwacji także w innych miejscach, jednym ze znanych punktów jest Przełęcz Wyżna. W Bieszczadach organizowane są odpłatnie pokazy astronomiczne w Parku Gwiezdnego Nieba (tutaj znajdziesz więcej informacji), urządzane są w różnych lokalizacjach.
Polski park gwiezdnego nieba sąsiaduje z Parkiem Ciemnego Nieba „Połoniny” na Słowacji oraz Transkarpackim Parkiem Ciemnego Nieba na Ukrainie. Bliskość tych trzech ośrodków astronomicznych pozwoliła stworzyć pierwszy na świecie Trójpark Ciemnego Nieba Karpaty Wschodnie.
W Polsce można odwiedzić jeszcze jeden obszar, w którym zanieczyszczenie światłem jest ograniczone – Izerski Park Ciemnego Nieba w dolinie Izery i Jizerki, który znajduje się na obszarze transgranicznym.
Punkt widokowy w Parku Gwiezdnego Nieba – informacje praktyczne
- Parking na kilkadziesiąt samochodów znajduje się pod współrzędnymi 49.26479, 22.68523, przy Wielkiej Pętli Bieszczadzkiej na odcinku między Lutowiskami a Ustrzykami Dolnymi.
- Parking jest bezpłatny.
- W dzień punkt widokowy Parku Gwiezdnego Nieba to świetne miejsce do oglądania panoramy Bieszczad.
- Poniżej parkingu znajduje się stylizowany na stanicę kresową budynek nawiązujący do stanicy z kręconego nieopodal filmu „Pan Wołodyjowski” Jerzego Hoffmana – Stanica Kresowa Chreptiów.
Współrzędne Parku Ciemnego Nieba w Lutowiskach: 49.26479, 22.68523