Skrzyczne – najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego

Zdobywcy Korony Gór Polski z pewnością znają Skrzyczne, które znalazło się na 21. pozycji wśród najwyższych polskich szczytów. Miejsce to jest oblegane przez turystów, a to ze względu na wyjątkową łatwość dotarcia na Skrzyczne ze Szczyrku – można tu wjechać kolejką krzesełkową, zjeść coś w schronisku, obejrzeć rozległą panoramę i zjechać na dół. Wytrwalsi turyści kontynuują wycieczkę i maszerują w stronę Malinowskiej Skały, a nawet Baraniej Góry.

Skrzyczne o wysokości 1257 m n.p.m. to najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego. Położone jest w północnej części Pasma Baraniogórskiego, w bocznym grzbiecie, który odchodzi od Małego Skrzycznego (1211 m n.p.m.). Wierzchołek jest zagospodarowany, wyróżnia się w panoramie z powodu masztu RTV. Poza tym jest tu duży budynek należący do RTON (Radiowo-Telewizyjny Ośrodek Nadawczy), górna stacja kolejki linowej, ławeczka beskidzka, schronisko PTTK i mini wieża widokowa, a raczej podwyższony taras.

Najkrótszy szlak na Skrzyczne

Najczęściej wybierane szlaki na Skrzyczne prowadzą ze Szczyrku. Można rozpocząć wędrówkę nimi w tym samym miejscu, więc jest to fajna opcja na zrobienie górskiej pętli.

Najkrótszy szlak na Skrzyczne ma kolor niebieski, można wystartować przy dolnej stacji kolejki linowej w Szczyrku, przy której ulokowane są płatne parkingi. Czas przejścia to ok. 2 h 10 min. Trasa poprowadzona jest wzdłuż wyciągu krzesełkowego, wpierw wiedzie bezpośrednio pod nim, później z prawej strony, aby na Hali Jaworzyna przejść na lewą. Szlak niebieski na Skrzyczne poprowadzony jest nartostradą, więc w zimie przejście nim może być ryzykowne lub w ogóle niemożliwe – wtedy pozostaje do wyboru szlak zielony ze Szczyrku.

Szlak zielony na Skrzyczne ze Szczyrku poprowadzony jest przez Becyrek (862 m n.p.m.). Czas przejścia to ok. 2 h 45 min.

Jeżeli jednak interesuje Cię najszybsza droga na Skrzyczne – wybierz wyciąg krzesełkowy.

Kolejka linowa na Skrzyczne

Wyciąg krzesełkowy na Skrzyczne stworzony został na okres zimowy, gdy to po stoku pod kolejką szusują narciarze, lecz w związku z przystosowywaniem gór do sportów letnich, często można spotkać na nim rowerzystów, a w poza sezonem narciarskim służy turystyce pieszej.

Dolna stacja kolejki znajduje się w Szczyrku, górna poniżej szczytu Skrzycznego. Jest to kolejka krzesełkowa, którą podzielono na dwie części. Stacja pośrednia znajduje się na Hali Jaworzyna, na której jest bacówka – w lecie można w niej odpocząć pod parasolkami i delektować panoramą. Tuż przy wyciągu, między drzewami można wypatrzeć tablicę poświęconą pamięci Kamila Szydło, lecz nie znalazłam informacji na ten temat tej historii.

Wyjątkowo atrakcyjny jest zjazd wyciągiem w dół. Na przejazd kolejką linową na Skrzyczne trzeba zarezerwować sobie ok. 25 minut (tyle samo na zjazd), łącznie z szybką przesiadką. Tak długi czas przejazdu pozwala nasycić wzrok pięknymi widokami, lecz w wietrzne lub zimne dni trzeba się cieplej ubrać, aby nie przemarznąć do szpiku kości.

Skrzyczne – raj dla narciarzy

Beskid Śląski jest chętnie wybierany przez narciarzy. Kolejka linowa poprowadzona jest nad nartostradą. Trasa narciarska na Skrzycznem jest jedną z najlepszych w Polsce, ma homologację Międzynarodowej Federacji Narciarskiej (FIS),  umożliwia to organizację międzynarodowych zawodów.

Najbrzydsze schronisko górskie

Schronisko PTTK Skrzyczne zostało zbudowane w 1933 roku z inicjatywy Rudolfa Urbanke. Budynek miał bardzo nieciekawy, pudełkowy, można nawet powiedzieć, że barakowy kształt, który mocno odbiegał od tradycyjnej architektury górskiej. Uznane zostało za najbrzydsze schronisko górskie, co ciekawe Polskie Towarzystwo Tatrzańskie (PTT) wytoczyło właścicielowi obiektu proces o „naruszenie zasad ochrony przyrody”, który ciągnął się aż do wybuchu II wojny światowej.

W okresie II wojny światowej schronisko Skrzyczne zostało przejęte przez wojska niemieckie, lecz nie uległo w tym czasie zniszczeniu, dopiero dzieje powojenne nie przysłużyły się mu. Rozkradziono drzwi, okna i podłogi, nawet rozebrano część sufitów. W 1946 roku budynek stał się własnością PTT, lecz dopiero po przejęciu go przez Oddział Górnośląski PTT z Katowic w 1947 roku, rozpoczął się remont. Oficjalne otwarcie odbyło się w czerwcu 1950 roku, kilka miesięcy później właścicielem stało się PTTK (w wyniku połączenia PTTK i PTT w grudniu 1950 roku).

Obecny wygląd mocno odbiega od pierwotnego założenia, jest to wynik przebudowy pod koniec XX wieku. Spadzisty dach i wysunięte przed ściany budynku zadaszenie na parterze mocno zmieniły wygląd schroniska PTTK Skrzyczne – obecnie bardziej pasuje do krajobrazu niż dawne „pudełko”.

Można tutaj przenocować, zjeść obiad lub posiedzieć przy napojach i cieście. Przy wejściu do budynku znajdziesz pieczątkę Korony Gór Polski, którą możesz odbić w książeczce.

Panorama z wieży widokowej na Skrzycznem

Wieża widokowa na Skrzycznem to nieco zbyt mocne określenie na podwyższony taras widokowy, lecz jak tego nie nazwać, umożliwia obejrzenie ładnej panoramy. Widoki dostępne są także z wypłaszczenia na szczycie Skrzycznego, gdzie znajduje się tablica z nazwą górki idealna do insta fotek i głaz z żabą, której w sierpniu 2023 roku nie było na miejscu, gdyż została zabrana do renowacji, lecz już z powrotem zdobi pokaźny kawałek skały. A czemu żaba? O tym w legendzie poniżej.

Na północy widoczne są: Klimczok i Szyndzielnia. Na północnym-wschodzie szczyty Beskidu Małego: Czupel, Kiczera, Leskowiec, Łamana Skała. Na wschodzie: Babia Góra i Pilsko, przy dobrych warunkach pogodowych widać za nimi Tatry.

Skrzyczne – Korona Gór Polski

Skrzyczne to najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego, znalazł się na 21. pozycji w Koronie Gór Polski. Jeżeli uzupełniasz książeczkę na odznakę, to skrzyneczka z pieczątką nie znajduje się na szczycie, trzeba podejść pod schronisko PTTK Skrzyczne – w lecie znajdowała się po prawej stronie od wejścia do budynku.

Skąd wzięła się nazwa Skrzyczne?

Na szczycie Skrzycznego można wypatrzeć uroczą żabkę, która jest nawiązaniem do legendy objaśniającej, skąd wzięła się nazwa Skrzyczne. Podobno był tutaj staw, który bardzo lubiły żaby. Woda była aż czarna od ich skrzeku, dlatego górę zaczęto nazywać Skrzeczna albo Skrzeczno. Wieczorem było tutaj tak głośno, że rechot żab było słychać z oddali.

A skąd wzięła się legenda o Skrzycznem?

Dawniej tytuły książek i pism bardzo jasno określały, co można znaleźć w danym tomie i tak oto żyjący na przełomie XVII i XVIII wieku wójt żywiecki Andrzej Komoniecki zatytułował swoje dzieło: „Chronographia albo dziejopis Żywiecki, w którym rocznie dzieje spraw przeszłych starodawnych miasta Żywca y pobliskich iego mieysc znayduiąc się z różnych authorów, pism, wiadomości zebrany y wipisany roku pańskiego 1704 przez sławnego Andrzeja Komonieckiego wójta na ten czas żywieckiego oraz zapiski i akta sądu wołoskiego Związku Żywieckiego do 1774 r.”. To właśnie stąd znana jest legenda o Skrzycznem. Dziejopis jest dostępny online, znajdziesz go tutaj. 

Przytaczam z powyższego dzieła, może nieco przy końcu źle odczytane, lecz staropolskie zawijasy nie są łatwe do rozczytania: „Czwarta zaś Góra Skrzeczna albo Skrzeczno, która wierzchem rozgranicza Państwo Łodygowskie od Żywiec, na której górze jest jezioro jedno na kształt stawu sitowiną zarosłe, gdzie czarna woda zawsze stoi, i stąd nazwana ta góra jest Skrzecznią albo Skrzeczno, że w tym jeziorze żaby często skrzeczą, że ich daleko pod wieczór słychać. Powiadają niektórzy, że tam Diabeł miał młyn stawiać i przekopa z góry jak z kamienia wykuta od Łodygowe ma tam bydz i niewiasty w połogu leżącą tam coś do tego jeziora zabierało, że tam chusty pierali jako jedle Walkoszki ze Szczerka znaleziono zas li to prawda”.

Skrzyczne – obszar przyrodniczy pod ochroną

W 1998 roku utworzono na terenach Pasma Czantorii i Pasma Baraniej Góry Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego. W jego obrębie znajduje się także obszar Natura 2000 Beskid Śląski, którego granica przebiega w sąsiedztwie szczytu Skrzycznego i schroniska PTTK na Skrzycznem. Występuje tu wiele gatunków roślin i zwierząt, które są zagrożone wymarciem.

Szlaki na Skrzyczne – najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego

Skrzyczne jest dostępne praktycznie z każdej strony masywu. Można wybrać spośród wielu szlaków, możliwe są do zrobienia także pętle (wejście jednym, a zejście innym szlakiem).

 niebieski szlak: Szczyrk – dolna stacja kolejki linowej na Skrzyczne – Hala Jaworzyna – Schronisko PTTK Skrzyczne i dalej zielonym szlakiem – Skrzyczne: 2 h 30 min
Trasę tę można skrócić wyruszając spod dolnej stacji kolejki na Skrzyczne, czas przejścia: 2 h 10 min

 zielony szlak: Szczyrk – Becyrek – Schronisko PTTK Skrzyczne i dalej zielonym szlakiem – Skrzyczne: 2 h 45 min

 niebieski szlak: Lipowa, Ostre - Schronisko PTTK Skrzyczne i dalej zielonym szlakiem – Skrzyczne: 2 h 18 min

 żółty szlak: dolna stacja kolejki gondolowej w Szczyrku – Małe Skrzyczne i dalej zielonym szlakiem – Skrzyczne: 2 h 23 min

 niebieski szlak: Szczyrk, Solisko – Przełęcz Pod Malinowem – Nad Przełęczą Malinowską i dalej czerwonym – Malinowska Skała i dalej zielonym – Kopa Skrzyczeńska – Małe Skrzyczne – Skrzyczne: 3 h 23 min

 czerwony szlak: Przełęcz Salmopolska często nazywana Biały Krzyż – Malinów - Przełęcz Pod Malinowem – Nad Przełęczą Malinowską – Malinowska Skała i dalej zielonym – Kopa Skrzyczeńska – Małe Skrzyczne – Skrzyczne: 2 h 43 min
Jest to najładniejszy szlak na Skrzyczne.

Skrzyczne – informacje praktyczne

• W Szczyrku w pobliżu dolnej stacji kolejki na Skrzyczne dostępne są płatne parkingi.
• Najszybciej na Skrzyczne można dostać się kolejką krzesełkową. Ceny biletów na przejazd kolejkami linowymi w Szczyrku można sprawdzić na stronie Szczyrk Mountain Resort. Można zrobić pętlę i z kolejką gondolową ze Zbójnickiej Kopy.
• Najkrótszy szlak na Skrzyczne to szlak niebieski ze startem pod dolną stacją kolejki linowej na Skrzyczne, czas przejścia: 2 h 10 min.
• Szlaki niebieski i zielony na Skrzyczne ze Szczyrku umożliwiają zrobienie pętli ze startem i końcem w centrum miasta.
• Najładniejszy szlak na Skrzyczne to czerwony szlak z Przełęczy Salmopolskiej (Biały Krzyż), który wiedzie na Malinowską Skałę, następnie szlakiem grzbietowym dochodzi się na Skrzyczne.

Skrzyczne – współrzędne GPS: 49.68455, 19.03013