Wędrując ze Szklarskiej Poręby na Wysoką Kopę w Górach Izerskich lub w odwrotnym kierunku możesz zobaczyć miejsce, które do złudzenia przypomina bunkier. Już z daleka widoczna jest wartownia, wzdłuż drogi ciągną się słupy jak z obozu koncentracyjnego, pojawia się lekki niepokój. Wiesz co tu się znajdowało?
We wrześniu 2023 roku zmieniono przebieg szlaków w Górach Izerskich, dotychczas niebieskie oznaczenia pieszego szlaku prowadzącego na Wysoką Kopę malowniczo prowadziły przez las pozwalając obejrzeć skalne atrakcje Izerów. Obecnie trasa wiedzie Szklarską Drogą, która służyła dawniej m.in. kopalni kwarcu „Stanisław”. Można tu skorzystać z wiaty turystycznej, aby chwilę odpocząć, jednak to nie ona jest główną atrakcją tutaj.
Więcej o zmianach w przebiegu szlaków przeczytasz tutaj: UWAGA! Zmiana przebiegu szlaku na Wysoką Kopę
Tajemniczy bunkier przy szlaku na Wielka Kopę
Spoglądając na mapę Google z pewnością zauważysz, że oznaczony jest przy szlaku punkt o nazwie „Stary bunkier”, nie sposób przeoczyć tego miejsca w terenie. Wpierw można zauważyć przy drodze charakterystyczne betonowe słupy, które dawniej były pewnie uzbrojone drutem kolczastym, następnie mały, biały budyneczek – skojarzenie z wartownią jest tu z pewnością prawidłowe. Po dotarciu pod niego widać, że pilnuje on wejścia na plac, który z trzech stron ograniczony jest wysokim wałem. W centralnym punkcie widoczne jest wejście – dokąd ono prowadzi?
Bunkier w Górach Izerskich czy jednak nie bunkier?
Przejście pod wałem ma charakterystyczną dla budownictwa militarnego budowę, nie jest zwykłym tunelem na wprost, ma załamania ścian, jest wąskie, od razu kojarzy się z czymś łatwym do obrony, lecz czego by tu bronić?
Po drugiej stronie wału oczom ukazuje się budynek, niski, parterowy, lecz nie przypomina bunkra – nie ma tu maleńkich okienek strzelniczych, grubych zbrojonych murów. Z czterech stron teren ograniczają wysokie ściany – naturalna skalna i te z wyraźnie zbudowanych ręką ludzką wałów. Teren jest dosyć czysty, nie ma tu zbyt wiele roślinności, ani wilgoci, jest nieco mrocznie, mimo pełni dnia.
Wnętrze budynku składa się z kilku pomieszczeń, są tu nawet niewielkie okienka od frontu, mógłby służyć komuś za mieszkanie, lecz po co budować barak dla ludzi w obwałowanej niecce? Jeśli znasz już inne miejsca z historią prochu w tle, pewnie już znasz odpowiedź, że nie jest to bunkier, ani nieruchomość mieszkalna.
Magazyn materiałów wybuchowych kopalni kwarcu „Stanisław”
Jak już wiesz droga, którą poprowadzono szlak wiedzie m.in. do nieczynnej kopalni kwarcu „Stanisław”. Budynek, który widoczny jest przy drodze, prawdopodobnie rzeczywiście służył jako wartownia, a ogrodzenie miało za zadanie uniemożliwiać intruzom wstęp na ten teren. Osłonięty wałem barak służył jako magazyn materiałów wybuchowych dla kopalni kwarcu „Stanisław”. Labiryntowe wejście miało zapewne chronić teren poza wałem na wypadek wybuchu.
Magazyn materiałów wybuchowych kopalni kwarcu „Stanisław” – informacje praktyczne:
- Magazyn znajduje się przy niebieskim szlaku pieszym ze Szklarskiej Poręby na Wysoką Kopę.
- Teren jest, póki co ogólnodostępny, nie ma tablic zakazu wstępu, ani informujących o jakichkolwiek zagrożeniach, jednak zawsze należy zachować ostrożność podczas eksploracji.
- Zabierz ze sobą latarkę i pełne buty.
Współrzędne magazynu prochu w Górach Izerskich: 50.84700, 15.45772
