Okolice Limanowej na początku XX wieku stały się znane z przetwórstwa ropy naftowej, to właśnie w leżących dzisiaj w granicach miasta Sowlinach uruchomiono rafinerię naftową. Fabryka ta pozostawiła trwały ślad w historii regionu i stała się pomysłem do stworzenia nowej atrakcji turystycznej, jaką jest Limanowski Szlak Nafty, na którym odkryjesz urocze figurki Nafciaków.
Na początku XX wieku dwa kroki od rynku w Limanowej, w miejscu dawnego dworu w Sowlinach wyrosła rafineria naftowa. Jej położenie w tym regionie nie było przypadkowe, bracia Kazimierz i Stanisław Marsowie byli udziałowcami w przemyśle naftowym w Borysławiu, dodatkowo przez Limanową przechodziła kolej transwersalna, która usprawniała transport ropy naftowej do przetwórni, a następnie transport wyrobów z niej uzyskanych w świat.
Limanowski Szlak Nafty
Stworzony w 2025 roku Limanowski Szlak Nafty ma zachęcić do odkrywania tajemnic miasta. Na trasie szlaku ulokowano wykonane z brązu urocze figurki Nafciaków, czyli postaci, które są związane z historią rafinerii w Limanowej Sowlinach.
Planowo Limanowski Szlak Nafty ma nie tylko przybliżać historie związane z pracą rafinerii w Sowlinach, lecz także ogólnie przybliżyć historię polskiego przemysłu naftowego. Dodatkową atrakcją ma być możliwość zwiedzania trasy z przewodnikiem. Pierwsze nocne zwiedzanie Limanowskiego Szlaku Nafty ma się odbyć 12.12.2025 roku w godz. 17:00-19:00. Start przy dworze Marsów, w którym mieści się Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej. Wydarzeniu mają towarzyszyć lampy naftowe, a jak wiadomo, urządzenie to wynaleźli Polacy Ignacy Łukasiewicz we współpracy z Janem Zehem i Adamem Bratkowskim. Poza tym tego dnia będzie można podziwiać pokaz ognia na Rynku w Limanowej przygotowany przez Teatr Ognia Aurora. A 13.12.2025 roku odbędzie się kolejne zwiedzanie z przewodnikiem w godz. 10:00-12:00 przygotowane stricte dla dzieci.
Nafciaki w Limanowej – urocze figurki z brązu
W punkcie informacji turystycznej na rynku w Limanowej będzie można otrzymać mapkę, na której będzie oznaczony Limanowski Szlak Nafty, co umożliwi samodzielne zwiedzanie miasta. Ja nie mogłam się już doczekać uroczystego odsłonięcia i sama znalazłam jedną z figurek, przymocowana jest ona do ściany przy wejściu do budynku Cechu Rzemiosł na ulicy Jana Pawła II 5 i mi do złudzenia przypomina Ignacego Łukasiewicza. To kamienica „Pod Matką Boską Częstochowską”, która jest ukazana na witrażu w drzwiach. Ma charakterystyczny klasycyzujący niderlandzki, schodkowy szczyt.
Pierwsza lampa naftowa w Limanowej
Nafciak na ul. Jana Pawła II w Limanowej znalazł się tutaj nieprzypadkowo. W pierwszej limanowskiej aptece płonęła nowoczesna lampa naftowa, którą jej właściciel otrzymał od Ignacego Łukasiewicza. Lampa ta przechowywana jest w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej. Poniżej kilka słów o tym, jak lampa naftowa Łukasiewicza znalazła się właśnie w tym miejscu w Limanowej. Nie można też zapominać, że nafta używana jest w farmacji, więc już tutaj można odnaleźć powiązanie z przetwórstwem ropy naftowej, wiele produktów z niej do dzisiaj wykorzystywanych jest do celów medycznych.
Pierwszą aptekę w Limanowej założył Ludwik Müller, jego firma mieściła się w budynku obok plebanii kościelnej przy ulicy Krakowskiej, dzisiaj to ulica Jana Pawła II. Syn Ludwika, Antoni Müller postanowił, że również zostanie farmaceutą i w tym celu wyjechał na studia do Lwowa, gdzie przez pewien czas pracował w aptece Mikolascha wraz z Ignacym Łukasiewiczem. Gdy postanowił wrócić do rodzinnej Limanowej, w prezencie otrzymał od Ignacego lampę naftową, którą tenże wynalazł we Lwowie w 1853 roku.
Z czasem właścicielem apteki został Walerian Zubrzycki, który poślubił córkę Antoniego. Walerian kupił dom przy obecnej ulicy Jana Pawła II i przeniósł do niego aptekę. Według opisów pierwotnie stojący tutaj budynek miał werandę i dużą bramę wjazdową od strony ulicy. Na archiwalnych zdjęciach ulicy Jana Pawła II sprzed 100 lat, są tu niskie drewniane domy. Budynek Cechu Rzemiosł prawdopodobnie wzniesiono na tej samej działce, stąd właśnie tutaj ulokowano Nafciaka, który jest mężczyzną przyrządzającym lekarstwo na podstawie receptury, pod nim jest napis „Apteka”.
