Wybierasz się do stolicy Wielkopolski i zastanawiasz się, co zwiedzić w centrum Poznania w dniu Imienin Ulicy Święty Marcin? Miejsc, które Ci polecę, jest całkiem sporo, lecz spokojnie można je obejrzeć w ciągu kilkugodzinnego spaceru.
Imieniny Ulicy Święty Marcin przyciągają co roku turystów, którzy chcą zjeść rogale świętomarcińskie i zobaczyć barwny korowód z towarzyszącym mu jarmarkiem. Wesoła impreza trwa od rana do nocy, gdyż pochód ze Świętym Marcinem, to tylko jedna z atrakcji, wśród których są m.in. wystawy, animacje, warsztaty i koncerty. Po obejrzeniu Korowodu Świętomarcińskiego warto wykorzystać resztę dnia, pokażę Ci, co zwiedzić w centrum Poznania.
O czym przeczytasz we wpisie:
- Ulica Święty Marcin w Poznaniu
- Dzielnica Cesarska
- Domy Towarowe Alfa i Okrąglak w Poznaniu
- Teatr Polski w Poznaniu
- Plac Wolności w Poznaniu
- Ulica Ludgardy w Poznaniu
- Zamek Przemysła, inaczej Zamek Gargamela
- Wieża widokowa na zamku Przemysła
- Kościół św. Antoniego Padewskiego
- Rynek w Poznaniu
- Ratusz i koziołki w Poznaniu
- Muzeum Pyry i Rogalowe Muzeum w Poznaniu
- Poznańska Fara
- Plac Kolegiacki
- Pomnik Starego Marycha
- Kościół Świętego Marcina w Poznaniu
- Mural Dzień dobry w Poznaniu
Ulica Święty Marcin w Poznaniu
Najstarsza ulica Poznania ciągnie się od Placu Wiosny Ludów do Ronda Kaponiera, to właśnie nią przechodzi Korowód Świętomarciński. Przy ulicy Święty Marcin znajduje się kilka obiektów, które warto poznać, spacerując po mieście. Znajdziesz tu kościół św. Marcina, zamek cesarski, budynek poczty, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, pomnik Ofiar Czerwca 1956, Centrum Szyfrów Enigma, a także modernistyczne Domy Towarowe Alfa. Samo przejście deptakiem pozwala obejrzeć zabytkowe obiekty, a jeśli będziesz mieć więcej czasu, to polecam zajrzeć do środka kościoła i zamku cesarskiego.
Ciekawostka: Święty Marcin to najstarsza ulica Poznania, której historia sięga średniowiecza, gdy była traktem przechodzącym przez osadę Święty Marcin przy kościele Świętego Marcina, stąd właśnie jej niecodzienna nazwa – zapamiętaj, że nie jest to ulica Świętego Marcina, ja długo popełniałam ten błąd.
To właśnie na tej ulicy rozpoczyna się i kończy proponowana przeze mnie 1-dniowa wycieczka po centrum Poznania. Poniżej jest mapa Poznania z oznaczonymi punktami z wpisu, możesz się nią posiłkować i na jej podstawie rozplanować własny plan zwiedzania. Życzę pięknego dnia i genialnych wspomnień!
Dzielnica Cesarska
Najciekawszą częścią ulicy Święty Marcin w Poznaniu jest Dzielnica Cesarska z monumentalnymi budynkami, których wygląd zawsze wywołuje w mojej głowie efekt „wow”. Zbudowana została na początku XX wieku dla ostatniego cesarza niemieckiego i króla Prus Wilhelma II. Kompleks składa się z 10 budynków, wśród których najokazalszy jest Zamek Cesarski, obecnie zajmowany jest przez Centrum Kultury Zamek w Poznaniu – wnętrza można zwiedzać.
Zamek Cesarski to najciekawszy budynek założenia. Został przebudowany w czasie II wojny światowej na siedzibę Adolfa Hitlera, to właśnie wtedy zyskał na froncie balkon, na którym w czasie defilady miał stać fuhrer. Pomieszczenia wykończone zostały w stylu architektury III Rzeszy, są ciężkie w odbiorze wizualnym, a przy tym niesamowite. Można tutaj obejrzeć gabinet Hitlera – urządzony identycznie jak jego odpowiednik w Kancelarii Rzeszy w Berlinie.
Obok Zamku Cesarskiego, na ul. Święty Marcin 78, w budynku dawnego Collegium Historicum, obecnie Collegium Martineum, możesz zwiedzić Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu.
Jak już wspomniałam, Dzielnica Cesarska w Poznaniu to duży obszar, na którym znajdziesz wiele zróżnicowanych architektonicznie budynków:
- Gmach Poczty Głównej – neoromański budynek naprzeciwko Zamku Cesarskiego, po drugiej stronie ulicy Święty Marcin. Warto obejrzeć rzeźbę przy głównym wejściu, która jest kobiecą personifikacją poczty.
- Ziemstwo Kredytowe (Filharmonia Poznańska) – neoromański budynek przy ul. Święty Marcin, róg Alei Niepodległości, przylegający do poczty. Wyróżnia się uroczą wieżą. Na wysokości dachu umieszczony jest kultowy Neon Poznańskich Słowików, którego projekt powstał w 1974 roku, najlepiej oglądać go wieczorem, gdy świeci.
- Pomnik Ofiar Czerwca 1956 na Placu Adama Mickiewicza.
- Aula Uniwersytetu Adama Mickiewicza – neorenesansowy budynek przy skrzyżowaniu ul. Święty Marcin i ul. Henryka Wieniawskiego, po drugiej stronie placu Adama Mickiewicza.
- Collegium Minus – budynek przylegający do auli.
- Collegium Iuridicum – przy ul. Święty Marcin 90. Kolejny monumentalny gmach, tym razem w stylu neorenesansu holenderskiego, to dawny Bank Spółek Raiffeisena z 1907.
- Budynek Akademii Muzycznej – przy ul. Święty Marcin 87, naprzeciwko Collegium Iuridicum. Gdy patrzy się na niego od strony Zamku Cesarskiego, to praktycznie ginie w krajobrazie miejskim zasłonięty nowoczesnym budynkiem i Aulą Nova. Stary gmach to dawny Dom Ewangelicki, najlepiej widać go od strony Ronda Kaponiera lub spod Collegium Iuridicum.
- Opera (Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu) – na ul. Fredry 9. Budynek odbiega wyglądem od innych zabudowań Dzielnicy Cesarskiej, przypomina antyczną świątynię. Ozdobiony jest potężnym portykiem opartym na 6 kolumnach. Fontanna w Parku im. Adama Mickiewicza jest częścią założenia.
- Collegium Maius – na ul. Fredry 10. Potężny budynek w stylu neobarokowym z elementami stylu neoklasycznego, ma uroczą kopułę nad wejściem do gmachu.
- Kościół Najświętszego Zbawiciela w Poznaniu – przy ul. Fredry 11. Mimo że kościół został wzniesiony nieco wcześniej, bo pod koniec XIX wieku, wchodzi w skład Dzielnicy Cesarskiej. Budynek uważany jest za jedno z najważniejszych dzieł XIX-wiecznego neogotyku w Polsce.
Domy Towarowe Alfa i Okrąglak w Poznaniu
Po obejrzeniu kościoła Najświętszego Zbawiciela polecam podążyć dalej ulicą Fredry, aby zobaczyć chyba najbardziej znany modernistyczny budynek w mieście – Okrąglak w Poznaniu. Był to pierwszy w stolicy Wielkopolski budynek o konstrukcji nośnej wykonanej z prefabrykatów. W 2005 roku Okrąglak otrzymał nagrodę Złotego Quadro w konkursie na najlepszy poznański budynek półwiecza 1955–2005.
Jeśli interesuje Cię architektura modernizmu, to możesz jeszcze podejść ulicą Gwarną do ulicy Święty Marcin (możesz też obejrzeć je wracając do punktu startu), przy której wznoszą się Domy Towarowe Alfa – kompleks jest tak wielki, że zajmuje ok. 1/4-1/5 jednej strony całej długości ulicy Święty Marcin. Nazwa budynków nawiązuje do neonu ALFA, który znajdował się niegdyś na pierwszym z pięciu wieżowców.
Teatr Polski w Poznaniu
Spod Okrąglaka ulica 27 Grudnia wiedzie na Plac Wolności, można przy niej zobaczyć pierwszą placówkę na ziemiach polskich, którą zbudowano z przeznaczeniem dla teatru, jeśli nie brać pod uwagę XVIII-wiecznych teatrów dworskich w Łazienkach w Warszawie. Teatr Polski w Poznaniu otwarto w 1875 roku. Zbudowany w stylu włoskiego renesansu budynek pierwotnie mieścił się na podwórzu kamienicy, lecz ta niestety została zburzona, co zniszczyło pierwotny zamysł założenia.
Plac Wolności w Poznaniu
Jeśli wybierzesz się do stolicy Wielkopolski nieco później, niż na 11 listopada, to koniecznie zajrzyj na jarmark bożonarodzeniowy na Placu Wolności w Poznaniu. W lecie warto tutaj przyjść dla futurystycznej fontanny. Wokół placu można wypatrzeć wiele reprezentacyjnych budynków, jest tu Biblioteka Raczyńskich (Plac Wolności 19), Muzeum Narodowe w Poznaniu (Al. Marcinkowskiego 9), Hotel Bazar (Al. Marcinkowskiego 11), budynek Drukarni i Księgarni Św. Wojciecha (Plac Wolności 1), kamienica Banku Włościańskiego (Plac Wolności 9), dom Brandtów (Plac Wolności 8), dom handlowy Haase & Co i Arkadia (Plac Wolności 11), na której zwykle w okresie bożonarodzeniowym ustawiana jest szopka.
Przed Biblioteką Raczyńskich stoi fontanna Higiei, która przypomina o budowie wodociągu przez Edwarda Raczyńskiego w latach 40. XIX wieku. Z tej okazji postawiono cztery studnie, ta z posągiem Higiei miała być głównym i najbardziej okazałym z ujęć wody. Pierwotnie fontanna stała na zbiegu ul. 23 lutego z Al. Marcinkowskiego, w 1908 roku, przeniesiono ją na Al. Marcinkowskiego u wylotu ul. Walki Młodych, a na obecnym miejscu ustawiono ją w 1971 roku. Przyjrzyj się twarzy figury, nosi rysy żony fundatora, Konstancji Raczyńskiej.
Ciekawostka: Biblioteka Raczyńskich była pierwszą publiczną książnicą na ziemiach zaboru pruskiego.
Ulica Ludgardy w Poznaniu
Ulica Ignacego Paderewskiego prowadzi z Placu Wolności prosto na rynek w Poznaniu, lecz moja trasa nieco na moment zboczy do kolejnego poznańskiego zamku wzniesionego na Górze Przemysła – prowadzi tutaj ulica Ludgardy. A gdy postawisz stopę na tejże ulicy, to zwróć uwagę na pomnik 15. Pułku Ułanów Poznańskich, a następnie wypatrz za nim bramkę w rogu placu, to wejście do Makiety Dawnego Poznania w podziemiach kościoła Franciszkanów. Sama jeszcze tego miejsca nie zwiedziłam, lecz ma pozytywne opinie, są tutaj makiety połączone z widowiskiem światła, dźwięku i efektów specjalnych oraz komentarzem przedstawiającym historię Poznania.
Zamek Przemysła, inaczej Zamek Gargamela
Ulica Ludgardy doprowadza do Zamku Przemysła, po lewej stronie ciągnie się fragment zachowanych murów miejskich – jeśli interesuje Cię ten temat, to kolejny odcinek możesz zobaczyć przy ul. Masztalerskiej (to niedaleko stąd), a inny obok Fary przy Parku Fryderyka Chopina.
Zamek Przemysła w Poznaniu nazywany jest Zamkiem Gargamela, obiekt zrekonstruowano w latach 2010-2013. Pierwsza budowla wzniesiona tutaj została prawdopodobnie w XIII wieku przez Przemysła II, był to zamek królewski. We wnętrzu mieści się Muzeum Sztuk Użytkowych, lecz nie ono jest najfajniejszą atrakcją tego miejsca, warto tutaj przyjść dla widoków z wieży zamkowej.
Wieża widokowa na zamku Przemysła
Najfajniejszą częścią nowoczesnego obiektu jest wieża widokowa na zamku Przemysła, z której roztacza się wspaniała panorama miasta. Widać stąd jak na dłoni zabudowania rynku, farę, wieżę ratusza. We wtorek wstęp jest bezpłatny, naprawdę polecam to miejsce, zrobiło na mnie większe wrażenie niż muzeum.
Kościół św. Antoniego Padewskiego
Pięknie zdobiony kościół barokowy tuż obok zamku Przemysła, warto zajrzeć do środka, bogata polichromia jest tutaj niesamowita. Kościół św. Antoniego Padewskiego został zniszczony w czasie II wojny światowej, runął wtedy fragment sklepienia. Po wojnie świątynia została odbudowana jako pierwszy kościół w Poznaniu.
Rynek w Poznaniu
Czas na rynek w Poznaniu, na który spod zamku polecam zejść ulicą Zamkową i wyjść obok Muzeum Literackiego Henryka Sienkiewicza w Poznaniu, które mieści się w pokrytej ciekawym sgraffito kamienicy nr 84 – jest tu rzeźba przedstawiająca Giovanniego Battistę di Quadro, autora przebudowy ratusza w Poznaniu.
Rynek w Poznaniu wytyczony został ok. 1253 roku, jest trzecim co do wielkości rynkiem w Polsce, oczywiście pierwsze miejsce w tym konkursie zajmuje rynek w Krakowie. Opisywała szczegółowo rynku nie będę, ponieważ to materiał na szeroki osobny wpis, skupię się na ogólnym zarysie. Warto zobaczyć to miejsce, po tym, gdy wreszcie zakończono wieloletni remont. Są tu piękne, kolorowe kamieniczki, wśród których mnie najbardziej urzekają Domki budnicze – grupa wąskich kamieniczek na południe od ratusza.
Pośrodku rynku, przy ratuszu, stoi kilka współczesnych budynków, które przez jednych uważane są za modernistyczne perełki architektoniczne, a przez innych za najbrzydsze budynki na rynku w Poznaniu. To Galeria Miejska Arsenał wybudowana w miejscu dawnego arsenału i Wielkopolskie Muzeum Wojskowe w budynku wybudowanym w miejscu dawnych sukiennic. Pomiędzy nimi, ratuszem i budynkiem wagi miejskiej znajdziesz studzienkę Bamberki. Bambrzy to osadnicy sprowadzeni z Bambergu w XVIII wieku, do dzisiaj żyją w Poznaniu, jest tu nawet poświęcone im muzeum.
Ratusz i koziołki w Poznaniu
Wizyta na rynku w Poznaniu to dla turystów możliwość obejrzenia koziołków na ratuszowej wieży. Bogato zdobiony, renesansowy ratusz w Poznaniu, to jeden z najpiękniejszych, o ile nie najpiękniejszy ratusz w Polsce, chociaż moim numerem 1 jest ratusz w Brzegu. Obecny wygląd poznańskiego ratusza to efekt przebudowy w XVI wieku, którą zlecono architektowi Janowi Baptyście di Quadro z Lugano. To w tym czasie zainstalowano zegar z koziołkami. Co prawda ten pierwszy został zniszczony, gdy piorun walnął w wieżę, lecz w kolejnych stuleciach mechanizm z koziołkami przywrócono.
Koziołki na wieży zegarowej w Poznaniu wychodzą ze swojej stajni codziennie o godz. 12:00 i 15:00.
Muzeum Pyry i Rogalowe Muzeum w Poznaniu
W okolicy rynku mogłabym jeszcze polecić wiele miejsc, lecz skupiam się na tym, co można zwiedzić w kilka godzin, więc ograniczam się bardzo, jednak dodam, że w tej okolicy są dwa tematyczne muzea: Muzeum Pyry i Rogalowe Muzeum. Pierwsze z nich znajdziesz przy ul. Wronieckiej 61, lecz wejście jest od ul. Mokrej, a drugie przy ul. Klasztornej 23. Może zainteresują Cię, zawsze możesz odwiedzić je przy okazji innej wycieczki do Poznania.
Poznańska Fara
Po zwiedzeniu rynku w Poznaniu na dalszy spacer polecam ulicę Świętosławską, na której końcu znajduje się Bazylika kolegiacka Matki Bożej Nieustającej Pomocy, św. Marii Magdaleny i św. Stanisława Biskupa zwana w skrócie Poznańską Farą. Świątynia wyróżnia się wyjątkowo różową, bogato zdobioną barokową fasadą. Jednak to, co zachwyca tutaj najbardziej, to wnętrze – przepiękna dekoracja sztukatorska pochodzi z początku XVIII wieku. Niesamowita polichromia kopuły zwala z nóg.
Fara w Poznaniu przylega do budynków urzędu miasta, można wejść na dziedziniec, często są tutaj wystawy zdjęć. Przez dziedziniec da się przejść do położonego na tyłach Parku Fryderyka Chopina, a z niego na ul. por. Janiny Lewandowskiej – przy wejściu od tej strony widoczne są fragmenty murów Poznania. Podążając dalej ulicą Podgórną, dojdziesz do Placu Wiosny Ludów, a z niego na ulicę Święty Marcin, przy której zobaczysz kościół Św. Marcina w Poznaniu. Dalszy spacer doprowadzi Cię do punktu startu przy Zamku Cesarskim, lecz nim powrócisz w to miejsce, to polecam jeszcze Plac Kolegiacki, który znajdziesz przy Farze.
Plac Kolegiacki
Po zwiedzeniu Fary w Poznaniu jako kolejny punkt spaceru polecam świeżo odnowiony Plac Kolegiacki, można sobie tutaj strzelić selfika z koziołkami. Jest tu fontanna, odsłonięte wykopaliska i Zegar Historii – 12-metrowy obelisk ze stali, który ma za zadanie symbolicznie przedstawiać dzieje kolegiaty pw. Św. Marii Magdaleny, który niegdyś stał w tym miejscu.
Pomnik Starego Marycha w Poznaniu
Przed pójściem do kościoła Świętego Marcina i zobaczeniem ostatnich miejsc na trasie, możesz jeszcze podeść z Placu Wiosny Ludów na ul. Półwiejską pod pomnik Starego Marycha, czyli typowego Poznaniaka posługującego się gwarą poznańską. Stary Marych to postać fikcyjna, został stworzony przez Juliusza Kubla na potrzeby Polskiego Radia. Przyglądając się twarzy Marycha zobaczysz jak wyglądał Marian Pogasz, który czytał słuchowisko, to właśnie jego rysy otrzymała pomnikowa postać.
Kościół Świętego Marcina w Poznaniu
Obiektem, na którym skończę opis wycieczki po Poznaniu, jest kościół Świętego Marcina. To tutaj rozpoczęła się historia rogali świętomarcińskich, które w XIX wieku zaczęto wypiekać w tej parafii na 11 listopada, czyli na dzień pogrzebu Świętego Marcina.
Świątynia została wzniesiona w XII wieku, niestety nie przetrwała II wojny światowej, w 1945 roku budynek spłonął. Obecny kościół Św. Marcina odbudowany został w latach 1950-54. W tympanonie nad głównym wejściem można obejrzeć przedstawienie św. Marcina odcinającego płaszcz dla ubogiego, który po niego sięga. Rzeźba dłuta Edwarda Haupta pochodzi z 1957. We wnętrzu znajduje się ołtarz obrazujący życie św. Katarzyny, pochodzi on z kościółka cmentarnego w Świerzawie na Dolnym Śląsku, niegdyś w kościele był ołtarz poświęcony był św. Marcinowi.
Ciekawostka: Na działce przylegającej do kościoła znajduje się pierwszy na ziemiach polskich pomnik Adama Mickiewicza.
Mural Dzień dobry w Poznaniu
Poznań to miasto murali i graffiti, można je tutaj wypatrzeć niemal na każdym kroku – od małego ludzika z jednym oczkiem, poprzez świnki, myszki, psychodeliczne grzybki aż po wielkoformatowe dzieła, których jest tutaj około 70. Jeden z większych murali znajdziesz przy kościele Św. Marcina, na ul. Piekary 5, to wykonany przez RedSheels agency mural Dzień dobry w Poznaniu!, na którym ujrzysz dwa koziołki na tle poznańskiego ratusza. Muszę przyznać, że fajna grafika.