Szczałba w Beskidzie Wyspowym. Pomysł na 1,5-godzinną pętlę w górach

Prawdopodobnie, gdyby nie odznaka „102 Wyspy” Beskidu Wyspowego, Szczałba w Beskidzie Wyspowym znana byłaby jedynie mieszkańcom domów zbudowanych na jej stokach. Wyzwanie sprawiło, że szczyt ten odwiedza całkiem spora liczba turystów, mimo że nie przebiega tędy żaden szlak, nie ma oznaczonych parkingów, ani drogi na mapie. Jednak warto się tutaj wybrać dla rozprostowania nóg, są tu całkiem ładne widoczki.

Wędrując przez Beskid Wyspowy, można zauważyć, że na wiele szczytów da się dotrzeć nieznakowanymi trasami lub robić pętle poza szlakiem, oczywiście nie jest to dobry pomysł dla osób początkujących w górach, lecz jeśli umiesz poruszać się z mapą, to polecam przyjrzeć się jej dokładniej. Stoki gór poprzecinane są tutaj wieloma drogami leśnymi i polnymi, które służyły zrywce lub doprowadzają do dzisiaj na łąki. Wycieczka na Szczałbę w Beskidzie Wyspowym wymaga właśnie takiej umiejętności samodzielnego planowania trasy, ja już jedną sprawdziłam i podrzucam Ci pomysł na 1,5-godzinny spacer w górach, na który możesz zabrać psa.

Strzałba czy Szczałba w Beskidzie Wyspowym?

Szczałba o wysokości 653 m n.p.m. leży w Paśmie Lubomira i Łysiny, praktycznie na skraju Beskidu Wyspowego i często zaliczana jest przez to do Beskidu Makowskiego, lecz odwieczna kłótnia o przynależność szczytów do regionów nie jest moim tematem głównym, więc przejdę dalej. Nazywana bywa także Strzałbą. Na szczyt nie prowadzi żadna oznakowana trasa turystyczna, więc można się tutaj poczuć jak odkrywca światów, gdyż trzeba samemu odszukać sobie w terenie dogodną trasę. Ja na start wybrałam drogę o nazwie Szczałba w Węglówce, gdzie przy potoku jest trochę miejsca na zaparkowanie samochodu.

Górka ta jest w pełni zarośnięta, więc nie uświadczysz z niej widoków, lecz opisywane przeze mnie podejście je zapewnia i panoramy są całkiem przyjemne.

Jak dojść na Szczałbę w Beskidzie Wyspowym?

Start przy przystanku autobusowym przy drodze łączącej Wiśniową przez Przełęcz Jaworzyce z Węglówką. Jest tutaj znak do osiedla o nazwie Szczałba, współrzędne GPS: 49.737761, 20.085763. Czas przejścia na szczyt: ok. 45 min spokojnym spacerowym tempem. Cała wycieczka zajęła mi 1 h 30 min.

Można tutaj zrobić pętlę polnymi drogami, sprawdziłam, lecz to raczej trasa na zimę, gdy nie ma bujnej roślinności, w lecie polecam zejście tą samą trasą. Jednak podkreślę, że ta bujnie zielona ma swój urok i mimo braku widoków, mnie zauroczyła, przypominała nieco bajkowe opisy z książek fantasy, myślę, że Tolkien mógłby stąd garściami czerpać inspiracje.

Szlak na Szczałbę w Beskidzie Wyspowym

Jak już wspomniałam wyżej, nie ma tutaj znakowanego szlaku, więc oznaczeń nigdzie nie wypatrzysz. Start przy potoku, przejdź przez most i bitą drogą idź przed siebie, początkowo trasa ostro pnie się ona w górę (1-3). Po około 20 minutach dojdziesz do zabudowań, gdy miniesz kapliczkę, to kieruj się drogami w lewo, wyprowadzają one na pola uprawne i łąki (4). To najładniejszy odcinek trasy, roztaczają się stąd urocze widoki na Beskid Wyspowy, dominantą jest tutaj Lubogoszcz, niemalże na wyciągnięcie ręki. Po kolejnych niecałych 13 minutach wita ściana drzew i droga się rozwidla – na wprost prowadzi nieco w dół, nie idź tam, skręć w prawo (7), droga będzie Cię dalej prowadziła skrajem lasu. Stąd pozostało 12 minut lekkiej wędrówki na szczyt Szczałby, nazywanej także Strzałbą.

Tutaj warto się skupić. W pewnym momencie droga wprowadzi Cię w las, po prawej stronie możesz wypatrzeć na drzewie kartkę kierującą do Kapliczki pod Strasydło (12), warto zajrzeć w to miejsce w drodze powrotnej, poniżej znajdziesz zdjęcia kapliczki i opis pętli powrotnej obok niej.

Pętla na Szczałbę w Beskidzie Wyspowym

W lecie polecam powrót tą samą trasą, lecz podrzucam pomysł na niewielką pętlę na Szczałbę, która pozwala przejść na szczyt i z powrotem do punktu startu w około 45 minut spacerowym tempem. Najpierw trzeba zejść do Kapliczki pod Strasydło, ja wybrałam wariant stokowy, lecz bezpieczniej jest cofnąć się znaną już drogą i skręcić w stronę kapliczki – dalej przy drodze jest kolejna kartka na drzewie, która kieruje do kapliczki w lewo (warto tam zajrzeć) – chcąc zejść do punktu startu, to w tym miejscu należy skręcić w drogę w prawo, która sprowadza w dół. Idąc od strony kapliczki, jest nieco łatwiej, gdyż wystarczy iść na wprost. Za moment jest jeszcze jedna zmyłka, czyli ścieżka w lewo, nie idź nią.

Kamienista leśna droga ostro opada tutaj w dół, po drodze można obejrzeć starą bacówkę na łące po prawej stronie. Sama droga jest bardzo ładna, na długim odcinku oznaczają ją kamienne wały, można się tutaj poczuć nieco jak na Ślęży albo Świętym Krzyżu. Na trasie jest uroczy potoczek przecinający drogę, tworzy niewielki wodospad. Po opadach deszczu jest tu jednak ślisko i stawiając kroki, trzeba bardzo uważać, żeby się nie wywrócić. Kolejnym minusem tego wariantu zejścia jest to, że droga ostatecznie wyprowadza pod stary dom i ostatnie kilkadziesiąt metrów do asfaltu to deptanie komuś po łące.

Przy asfaltowej drodze stoi zadbana kapliczka słupowa. Dalej asfaltem w prawo i w 5 minut osiąga się miejsce startu wycieczki na Szczałbę (6).

Niestety nie udało mi się oznaczyć przebiegu trasy na mapie, aby ją tutaj wkleić, lecz poniżej zamieszczam mapę z punktami „kontrolnymi” trasy, a powyżej możesz obejrzeć jej przebieg na moim Relive.

Kapliczka pod Strasydło w Węglówce

Na północno-wschodnich stokach Szczałby stoi duża kapliczka leśna, która na mapach opisana jest jako Kapliczka pod Strasydło – skąd taka nazwa? Nie wiem, lecz miejsce zaskakuje. Jest tutaj zbudowana duża grota, w której stoi figura Matki Boskiej, dodatkowo ustawione są duże ławki. Miejsce znajduje się na skraju lasu i łąk, niekiedy odprawiane są tutaj nabożeństwa.

Szczałba – „102 Wyspy” Beskidu Wyspowego

Pewnie, gdyby nie odznaka turystyczna, to Szczałba nie byłaby zbyt często odwiedzana, lecz odznaka „102 Wyspy” Beskidu Wyspowego sprawiła, że szczyt stał się znany. Polecam ten projekt jako pomysł na wycieczki po Beskidzie Wyspowym, daje możliwość poznania miejsc, których nie obejrzałoby się nawet, wędrując palcem po mapie, a niektóre górki i trasy są naprawdę warte zachodu i to nie tylko zachodu słońca. Do zdobycia odznaki potrzebne jest zdjęcie ubiegającego się o odznakę wraz z widoczną na tabliczce nazwą szczytu, dobrze również odczytać i zapisać screen QR code.

Beskid Wyspowy Szczałba – szlak, parking, informacje praktyczne

• Na Szczałbę nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny. Dobrym miejscem do startu wędrówki na nią jest Węglówka.
• Samochód można zaparkować pod współrzędnymi GPS: 49.737761, 20.085763, przy moście prowadzącym na osiedle Szczałba. Obok jest przystanek komunikacji zbiorowej.
• Na wycieczkę na Szczałbę zarezerwuj sobie 1,5 godziny, można tutaj zrobić pętlę.
• Można się tutaj wybrać z psem.

Szczałba Beskid Wyspowy – współrzędne GPS: 49.7418490, 20.0725272