Historia Owińsk zaczyna się oficjalnie w 1242 roku, gdy książę Przemysł I wraz ze swoim bratem księciem Bolesławem Pobożnym ufundował tutaj klasztor dla cysterek z Trzebnicy. Po odebraniu ziem klasztorowi po trzecim rozbiorze Polski, zostały one kupione w 1797 roku przez berlińskiego bankiera Zygmunta Ottona von Treskowa, który wkrótce zbudował tutaj pałac.
Pałac w Owińskach ciężko przeoczyć, stoi przy drodze krajowej 196 z Poznania do Murowanej Gośliny, praktycznie w samym centrum miejscowości. Od frontu do budynku przylega duży staw, po którego bokach, nad alejami dojazdowymi do rezydencji, zbudowano dwie ozdobne bramy tzw. kordegardy, czyli wartownie – w jednej z nich urzęduje dzisiaj straż gminna.
O czym przeczytasz we wpisie:
Późnoklasycystyczny pałac w Owińskach
Pałac w Owińskach zbudowany został na zlecenie Ottona von Treskowa, który w 1797 roku kupił tutejsze ziemie, które wcześniej zostały odebrane znajdującemu się w Owińskach klasztorowi. Nie wiadomo kto zaprojektował budynek, podejrzewa się jednego z berlińskich architektów Karola Fryderyk Schinkla lub Franciszka Catela, jako autora projektu wymienia się również Davida Gilly’ego. Z zewnątrz uwagę przykuwa potężny ryzalit od frontu, poprzedzony on jest sporym balkonem podpartym czterema kolumnami. Ciekawie w bryle wyglądają też okrągłe okienka wyniesionych ponad poziom gruntu piwnic, które w czasie II wojny światowej służyły za niemieckie katownie. Tył pałacu jest niemalże lustrzanym odbiciem frontu, lecz nie ma tutaj balkonu z kolumnami, w zamian jest drewniana weranda, która niegdyś była oszklona. Do głównej bryły pałacu w Owińskach, do elewacji bocznych przylegają dwie przybudówki, w których mieściły się kuchnia, pokoje służby i mieszkanie zarządcy.
Wnętrze pałacu niestety nie jest dostępne, okna są zabite dechami, budynek od lat stoi pusty. Jednak jeśli udałoby się zajrzeć do wnętrza, to warta uwagi jest tutaj sień z kolumnami. Na piętrze znajdowały się apartamenty reprezentacyjne, a na parterze pomieszczenia mieszkalne.
Park pałacowy w Owińskach
Dokoła pałacu w Owińskach rozpościera się duży park zaprojektowany przez Petera Josepha Lenné, wybitnego berlińskiego ogrodnika. Założony został na stanowisku dawnego lasu dębowego. Niegdyś park otoczony był murem z cegieł, który po 1945 roku rozebrano. Rośnie tutaj wiele pomnikowych drzew. Niegdyś była tutaj także mała architektura, której już dzisiaj nie ma: lodownia, altana i dom ogrodnika.
Browar w Owińskach
Poza parkiem do pałacu należały także zabudowania gospodarcze, między innymi browar w Owińskach, który można obejrzeć przy Placu Przemysława graniczącym z zespołem dawnego klasztoru cysterek. Browar pochodzi z ok. 1800 roku. Budynki łatwo rozpoznać, ponieważ góruje nad nimi wysoki komin. Dla mnie Małopolanki początkowo kominy w tej części Polski zdawały się nieco niesamowite, z czasem jednak podczas moich podróży do Wielkopolski okazało się, że można je tutaj spotkać na każdym kroku i nie oznaczają cegielni – na południu Polski to głównie one mają kominy. Po II wojnie światowej zabudowania wykorzystywał PGR, była tu gorzelnia i płatkarnia.
Powojenna historia pałacu w Owińskach
Właścicielami pałacu w Owińskach do II wojny światowej byli spadkobiercy rodziny von Treskow, a po wojnie utworzono tutaj zakład dla sierot z powstania warszawskiego, później mieściła się tutaj szkoła, a następnie przedszkole. W latach 90. pałac w Owińskach sprzedano osobie prywatnej, która niestety ogołociła go z wyposażenia. Obecnie nieruchomość jest własnością gminy.
Pałac w Owińskach – informacje praktyczne
- Pałac w Owińskach znajduje się przy drodze głównej z Poznania do Murowanej Gośliny, naprzeciwko Placu Przemysła.
- Samochód można zaparkować przy Placu Przemysła w Owińskach, jest tutaj kilka parkingów: 52.513818, 16.973409.
- Wnętrze pałacu nie jest udostępnione do zwiedzania.
Pałac rodziny von Treskow w Owińskach – współrzędne GPS: 52.514599, 16.976285
