Jura Krakowsko-Częstochowska to genialne miejsce na wycieczki geologiczne, znajdziesz tutaj całą gamę zjawisk krasowych, jedno z nich możesz obejrzeć w Złotym Potoku, są to źródła Zygmunta i Elżbiety. Miejsce to zachwyca spokojem i urokiem przyrody.
W Złotym Potoku, w rezerwacie Parkowe znajdziesz kompleks źródliskowy, który zlokalizowany jest w niewielkim obniżeniu terenu. Miejsce to po opadach deszczu, gdy snują się nad wodą mgły wygląda magicznie, powiedziałabym, że jak z baśni, brakowało mi tam tylko rusałki siedzącej na zmurszałych pniach, która w spokoju szemrzącego strumienia czesze włosy. W 1857 roku zachwycił się nim Zygmunt Krasiński i nadał źródłom imiona swoich dzieci, stąd dzisiaj miejsce to znane jest jako Źródła Elżbiety i Zygmunta.
Źródła krasowe w Złotym Potoku
W kompleksie źródliskowym Zygmunta i Elżbiety możesz zobaczyć wypływające z kilkunastu szczelin potoki, które zasilane są licznymi źródłami korytowymi. Źródło Zygmunta jest oddalone od źródła Elżbiety jedynie o kilkadziesiąt metrów, a mimo tego koryta powstających z nich potoków znacznie się między sobą różnią. Potok Zygmunta ma piaszczyste dno, tworzy kilka meandrów na długości około 500 metrów, a potok Elżbiety ma dno kamieniste i jest nieco głębszy. Potoki łączą się ze sobą, dając początek rzece Wiercicy. Miejsce ich wypływu najładniej prezentuje się w czasie opadów, niestety przy dłuższym okresie suszy wysycha.
Wody najlepszej jakości
W gminie Janów, w której wypływają Źródła Elżbiety i Zygmunta występują wody podziemne dwóch pięter: czwartorzędowego i jurajskiego. Występujący tu w skałach system próżni i szczelin krasowych tworzy pod ziemią wspólne zwierciadło wody, zazwyczaj można je znaleźć na głębokości od kilkunastu do 50 metrów. Woda z tych zbiorników charakteryzuje się najlepszą jakością klasy I a, a jej temperatura jest stała, w przedziale od 9 do 11 stopni Celsjusza. O czystości wody świadczy tutaj Kiełż Zdrojowy, jest to relikt epoki lodowcowej, maleńki skorupiak podobny do krewetki.
Ścieżka przyrodnicza po rezerwacie Parkowe
Rezerwat Parkowe na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej utworzony został w 1957 roku, obejmuje on fragment doliny rzeki Wiercicy wraz z jej obszarem źródliskowym i okolicznymi wzgórzami, ostańcami i jaskiniami. Przez rezerwat poprowadzono ścieżkę przyrodniczą, na której zobaczysz m.in. źródła Zygmunta i Elżbiety, Bramę Twardowskiego i Diabelskie Mosty.
Źródła Elżbiety i Zygmunta – parking, zwiedzanie, informacje praktyczne
- Samochód można zaparkować przy drodze krajowej nr 793, przy skrzyżowaniu z drogą prowadzącą do Siedlca: 50.684991, 19.410652. Jest tutaj duży parking na kilkanaście samochodów.
- Nie można tutaj zabrać psa na spacer, ponieważ źródła Elżbiety i Zygmunta znajdują się na terenie rezerwatu przyrody.
- W pobliżu, przy stawie Zygmunta, na północ od źródeł jest historyczna pstrągarnia Raczyńskich, w której do dzisiaj działa smażalnia pstrągów, można tu zjeść naprawdę pysznie wysmażoną rybę. Polecam.
Źródła Zygmunta i Elżbiety – współrzędne GPS: 50.688754, 19.412304
